IKC Schalkwijk is een school voor gespecialiseerd onderwijs. Verdeeld over twee locaties, De Satelliet en Dumont, krijgen leerlingen met extra onderwijsbehoeften een passende onderwijsplek met een eigen onderwijsaanbod in SBO en onderwijszorggroepen. De problematiek is voornamelijk gericht op moeilijk leren en/ of ernstige sociaal-emotionele problematiek met externaliserend gedrag. Er is een zeer intensieve samenwerking met Kenter Jeugdzorg, maar ook met andere educatieve partners wordt nauw samengewerkt. Daarnaast is er heel veel contact met de ouders van de leerlingen, om goed afgestemd te blijven.
Traumasensitief onderwijs als basis
IKC Schalkwijk is een school voor gespecialiseerd onderwijs. Waar staat de school voor? Wat is de kern van jullie visie?
Er is veel aandacht voor de growth mindset van leerlingen. Door het gehele team (onderwijs én jeugdzorg) wordt traumasensitief gewerkt. Veel leerlingen in het SBO hebben in hun leven al veel negatieve ervaringen opgedaan, waardoor hun zelfbeeld en hun beeld van de wereld negatief beïnvloed is. Bij het traumasensitief werken wordt ‘de onzichtbare koffer’ hiervoor als metafoor gebruikt.
Bij ons op school krijg je elke dag weer een nieuwe kans. We kijken verder dan het gedrag wat we zien en houden rekening met de onderliggende problematiek van een leerling, waarvan het gedrag slechts een uiting is. Meestal is het een roep om hulp en begrip. We kijken naar wat de leerling wel kan, niet alleen naar wat de leerling nog niet kan. We willen met de leerlingen vooral kijken naar hun talenten. Waar ben je goed in? Van daaruit kun je verder ontwikkelen en positieve ervaringen opdoen. We willen ze voldoende meegeven om in de buitenwereld toe te kunnen passen.
Tijd voor nieuwbouw
De school bestaat uit twee locaties. Als je deze met elkaar vergelijkt, wat zijn dan de grootste overeenkomsten en verschillen?
We zijn één school, met één team en één aanpak. Op locatie Dumont zitten met name leerlingen met leerproblemen. Op locatie De Satelliet zitten leerlingen die naast leerproblemen ook sociaal- emotionele problemen hebben, vaak met externaliserend gedrag. Op De Satelliet is ook de onderwijszorggroep, waar onderwijs geïntegreerd wordt met zorg. Deze verdeling over de locaties is puur gebaseerd op de inrichting van de gebouwen. Op locatie de Satelliet zijn meer rustruimtes.
Waar we enorm naar uitkijken is onze nieuwbouw. We zitten nu in de ontwerpfase en we hopen over een aantal jaar met z’n allen op één locatie te kunnen zitten. Dit zal het indelen van de groepen makkelijker maken.
‘Samen sterker’
Jullie werken met veel verschillende partners samen. Waar zit de kracht in deze samenwerking? En wat is de grootste uitdaging?
Een enorme kracht in onze samenwerking is dat we geïntegreerd werken. We doen alles samen met Kenter, die ook bij ons in het gebouw zit. We kijken met een gezamenlijke blik naar de leerlingen en hun behoeften. Hierin nemen we als basis dat een kind vooral kind moet zijn, zonder nadruk op labels. We schrijven samen beleid en volgen samen dezelfde trainingen. Voor het aanbod voor de leerlingen wordt er samen per individu gekeken wat er nodig is. Soms ligt het zwaartepunt op het onderwijs, soms ligt het zwaartepunt op de zorg. Deze twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Een echte uitdaging hebben we niet, omdat de samenwerking heel goed verloopt. Het enige onhandige is de verschillende CAO in het onderwijs en de zorg. De vakanties lopen bijvoorbeeld ook niet gelijk. Dit geeft geen grote problemen, maar moeten we wel rekening mee houden.
Elke dag is weer een nieuwe kans
Aandacht voor het leerproces
Op welke manier worden de leerlingen betrokken bij hun onderwijsbehoeften en leerproces?
Op dit moment worden leerlingen vooral in de bovenbouw betrokken bij hun onderwijsbehoeften en leerproces. Zij zijn erbij wanneer hun OPP-gesprek plaatsvindt. We zien hier een mooie kans om verder te ontwikkelen. We gaan de komende jaren intensiever werken met het portfolio. Hierin willen we ook de jongere leerlingen betrekken bij hun leerproces, waarbij de focus vooral weer op de growth mindset zal liggen. Waar ben je trots op?
Verrijkte schooldag biedt mooie kansen
Hoe wordt er op IKC Schalkwijk omgegaan met actuele maatschappelijke thema’s, zoals bijvoorbeeld kansengelijkheid?
Los van ons reguliere lesaanbod, werken we met de verrijkte schooldag. Leerlingen kunnen zich gratis inschrijven voor hele diverse workshops die in een periode van ongeveer 10 weken gegeven worden. Externe partners, vakdocenten, maar ook leraarondersteuners geven deze lessen na schooltijd. Op deze manier hebben de leerlingen de kans om langer binnen de veilige en bekende omgeving van de school te blijven en tegelijkertijd begeleid iets te doen of ontdekken wat zij leuk vinden of goed kunnen.
Volgend jaar zal een collega worden opgeleid om een ‘doelab’ op te zetten. Dit zal een soort werkplaats zijn waar praktisch leren centraal staat. Hierbij zal een combinatie van jeugdzorg en onderwijs geboden worden. Doel hiervan is het risico op schooluitval te verminderen. Een mooi voorbeeld van kansengelijkheid.
Aandacht voor ontwikkeling van het team
Op welke manier maken jullie ruimte voor de professionele ontwikkeling van het team?
Iedere jaar bepalen we met elkaar een didactisch en pedagogisch speerpunt. Dit jaar waren onze speerpunten het traumasensitief werken en het verbeteren van ons rekenonderwijs. Hier hebben we met het gehele team aan gewerkt.
Voor volgend jaar blijft traumasensitief onderwijs onder de aandacht op pedagogisch vlak. Ons didactische speerpunt wordt geïntegreerd en thematisch onderwijs. Er is een sterke behoefte vanuit het team om hiermee aan de slag te gaan. Dit zijn de punten waar we als gehele team mee aan het werk gaan. Daarnaast zijn er verschillende opleidingen en cursussen die gevolgd worden door individuele teamleden.
Gedrag is maar een buitenkant
Samen voor de ontwikkeling, iets om trots op te zijn
Op welke recente (onderwijs)ontwikkeling zijn jullie trots?
We zijn heel trots op ons pedagogisch klimaat. Er heerst rust en er is een duidelijke structuur. Het IKC basisklimaat, met elementen van Peers, pedagogisch tact en traumasensitief werken is verweven in de school. Ieder jaar wordt er weer een stapje gezet in de ontwikkeling en borging hiervan. Heel typerend voor IKC Schalkwijk is dat de mensen echt voor het IKC gaan. Iedereen heeft de blik op hetzelfde gericht en gaat samen voor de ontwikkeling van de school en de beste begeleiding voor de leerlingen.
Waar we ook trots op zijn is onze Onderwijszorggroep (OZG), omdat we in een relatief korte tijd de leerlingen weer in het onderwijs krijgen. Door de aandacht in een heel kleine setting, met de begeleiding van een onderwijsprofessional en Jeugdzorgwerker, weten we schooluitval te voorkomen.
Gedrag is maar een buitenkant
Wat moet iedereen wat jullie betreft weten over IKC Schalkwijk?
Wat we graag willen benadrukken is dat kinderen op het SBO ontzettend leuk, lief en grappig zijn. Ze komen moeilijkheden tegen in het leven die soms zorgen voor bepaald gedrag, maar willen ook gewoon onderdeel zijn van de groep en een band opbouwen met hun juf of meester. Gedrag is maar een buitenkant. Van binnen zijn het gewoon kinderen die op hun manier vragen om hulp.
Groei door verbinding
Wat maakt IKC Schalkwijk zo’n leuke school om op te werken? Waarin zijn jullie uniek of blinken jullie uit?
Nog meer dan in het regulier onderwijs zie je de leerlingen groeien. We hebben daarnaast heeft veel contact met ouders. Minimaal eens per twee weken is er even contact, fysiek of telefonisch. Op deze manier houden we de verbinding met de thuissituatie en hebben we korte lijntjes met de ouders. We laten een ouder bijvoorbeeld ook weten als een leerling een topdag had. Ouders sturen ook sneller een berichtje wanneer een leerling naar school komt met een minder goede bui. Zo kun je als beide partijen goed en snel schakelen.
Waar we ook wel in uitblinken, is het educatief partnerschap. Ongeacht welke functie je hebt, we doen alles samen. We zijn samen één.
