Afval in de goede bak op De Zuidwester

Hoe De Zuidwester de circulaire koploper van Spaarnesant werd

“Grijs is voor restafval, oranje voor plastic en blauw voor papier en karton,” legt Tijn (11) uit terwijl hij moeiteloos de drie kleurrijke bakken aanwijst die sinds afgelopen zomer in álle klaslokalen van basisschool De Zuidwester staan. Samen met vijf medeleerlingen vormde hij vorig jaar de leerlingenraad Mia (11), Bo (11), Oscar (11), Herre (10), Nora (9) en Tijn (11) en daarmee het kloppende hart van Spaarnesants nieuwe afvalscheidings­-offensief. ​

Kinderen aan het stuur

Het idee ontstond niet in de directiekamer maar tijdens een vergadering van de leerlingenraad. Met steun van juf Maaike, die duurzaamheid bovenaan de agenda zette, besloten de kinderen dat hun school groener moest. Een gastles van Let’s do it Kids gaf de doorslag: in groepjes verzamelden leerlingen in de buurt maar liefst 10.000 stukjes afval. “Toen zagen we pas hoeveel verschil we zelf kunnen maken,” vertelt Mia (11). ​

Het nieuwe ritme van de dag

Sindsdien is afval scheiden even vanzelfsprekend als de pauze­bel. Elke middag leegt de klassendienst de drie bakken in de grote containers op het plein. De bovenbouw neemt de bakken van groep 1 t/m 4 mee en werkt als  teamwork in optima forma. Een groenbak ontbreekt bewust: fruitschillen gaan in de broodtrommel mee naar huis, zodat fruitvliegjes geen kans krijgen en ouders óók meedoen. ​

Een eigen kleur

Op de bakken staat duidelijk welk afval erin moet. Ze hebben ook allemaal een andere kleur: blauw voor papier, oranje voor plastic en grijs voor de rest. Een groenbak heeft de school niet. “We hebben geen gft-afval”, legt meester Jeroen uit. Hij is de conciërge en helpt om de school schoon te houden. “Kinderen nemen fruitschillen in hun broodtrommel mee naar huis. Zo krijgen we geen fruitvliegjes.”

We doen het niet voor de cijfers, maar voor onze toekomst
— Bo (11) leerling in groep 7, De Zuidwester

Van klaslokaal tot huiskamer

De kleuren-codering werkt aanstekelijk. “Thuis letten we nu ook beter op,” zegt Herre (10). Dat is precies de bedoeling: door kinderen eigenaar te maken van de oplossing, sijpelt duurzaam gedrag door naar de keukentafel. En het rendement is tastbaar: papier, plastic en restafval worden nu structureel apart ingezameld, waardoor grondstoffen daadwerkelijk een tweede leven krijgen. ​

Spaarnesant met partners

Wat De Zuidwester op kleine schaal doet, past in de grote ambitie van Spaarnesant: elke school binnen het bestuur circulair in 2027. Dankzij het initiatief van deze Haarlemse pioniers heeft Spaarnesant al een blauwdruk in handen. Bedacht, getest en verfijnd door de leerlingen zelf. Volgend schooljaar rolt het concept uit naar de volgende locaties, compleet met gastlessen, kleurige bakken en een prominente rol voor de leerlingenraad.

Meewerkende partners van Spaarnesant in dit project zijn De Gemeente Haarlem, Spaarnelanden, NME, VLC Inkoop en Advies, Let do it kids en Twijs.

Scroll to top